SZABLA HUSARSKA WZ 1750 BEZ POCHWY +TABLO "BÓG HONOR OJCZYZNA"
Producent: Płatnerze (WZ 1750)
informacje technologiczne:
wymiary:
Długość szabli bez pochwy: ok 92 cm
Długość klingi: ok 78 cm
Grubość ostrza przy rękojeści: ok 5 mm
Szerokość ostrza przy rękojeści: ok 4,2 cm
Waga pochwy: ok 1,4 kg
Ostrze wymaga konserwacji.
Szabla husarska to modna nazwa szabli będących na wyposażeniu polskiej kawalerii (w tym husarii) w XVII i XVIII wieku.
typowy, niemal w pełni zamknięty jelec chronił dłoń i sprawiał, iż szabla została wspaniale wyważona co rozszerzało nad nią kontrolę. Metalowy kapturek nadawał jej uzupełniającej stabilności. Mosiężny bądź stalowy paluch pozwalał na szybsze zadawanie kolejnych ciosów. Dolna część głowni, tzw. Pióro, posiadała obustronne ostrze i umożliwiała zadawanie pchnięć.
Prezentowany model jest doskonałą repliką szabli husarskiej.
Na jednej stronie ostrza wygrawerowano napis „Bóg Honor Ojczyzna", druga strona ostrza jest gładka, dostosowana do grawerunku.
Długość tabla: 110 cm
Wysokość tabla: 20 cm
Waga tabla: 2 kg
Rys historyczny:
Historia szabli w wojsku polskim sięga drugiej połowy XV wieku. Trafiła ona do Polski za pośrednictwem Węgier, utrzymujących kontakty z Turkami.
Początkowo była tylko bronią lekkozbrojnej jazdy i piechoty,choćby rycerstwo, posługujące się podczas bitew mieczem, ochoczo korzystało z szabli w czasie podróży, polowań i przeróżnych świąt. Służyła im z reguły tam, gdzie występowali bez zbroi, a chcieli posiadać przy boku sprawną broń.
Do początku XVI wieku szabla zyskała w Polsce olbrzymią popularność. Już w 1503 roku na ulicach Krakowa mawiano, iż nikt nie chciał kupować mieczy, wszyscy woleli szablę.
Tak szybka kariera szabli związana była z najazdami rabunkowymi Tatarów Krymskich na ziemie Rzeczypospolitej. Kawaleria tatarska, uzbrojona w łuki i niekiedy w dodatku szable była głównie wyjątkowo mobilna i nieuchwytna. Atakowali w niewielkich grupach nazywanych besz-basz (pięć głów). Adoptowanie szabli do uzbrojenia polskiej jazdy było militarną koniecznością tamtych niespokojnych czasów. Najazdy Chanatu Krymskiego na Rzeczpospolitą były bardzo częste w latach 1474-1534, a także w latach 1605-1633. Najazdy te, liczne wojny z Rosją i przymierze wojskowe Tatarów z Kozakami (1648-1654) wymusiły zmiany w polskim wojsku, które wykraczały poza modernizację uzbrojenia. Po reformach sejmu w 1562 r. Stałe wojsko zaciężne, zwane obroną potoczną zastąpione pozostało przez wojsko kwarciane, utrzymywane z ¼ dochodów króla.
dodatkowo na początku XVI stulecia wypracowano nowy szyk bojowy jazdy zwany starym urządzeniem polskim. Dwa silne hufce (czelny i walny) ustawione jeden za drugim wspomagane były na flankach przez trzy linie mniejszych hufczyków – posiłkowe, czarne i stracenia. W drugiej połowie XVI wieku włączono do szyku oddziały piechoty i artylerii.
Husaria będąca początkowo lekkozbrojną jazdą w połowie XVI wieku przejęła rolę kopijników. Uzbrojeni w kopie (tylko towarzysze), szable, napierśniki i napleczniki i hełmy (nieraz kapaliny), husarze stanowili trzon polskiej armii. Od lat 30. XVII wieku liczebność husarii była stopniowo ograniczana ze względu na wysokie koszty utrzymania. Zrezygnowano z napleczników na rzecz lamparcich i tygrysich skór. Zaczęto używać pistoletów. W latach 90. XVII wieku, pod koniec wojen z Turcją, zamiast kopii towarzysze uzbrajani byli w muszkiety.
Husaria przesądziła o błyskotliwych wygranych w takich bitwach jak: bitwa pod Curtea de Arges (1600), bitwa pod Kircholmem (1605), bitwa pod Kłuszynem (1610), bitwa pod Chocimiem (1621) czy bitwa pod Wiedniem (1683). Przetrwała do połowy XVIII wieku.
